ΕΡΜΗΣ Ο ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟΣ

Στα ομηρικά κείμενα, ο Ερμής, στον πλέον αρχαιότερο και προερχόμενο απ’ την Μυκηναϊκή προϊστορία, ελληνικό μύθο που υπάρχει, αποκαλύπτεται ότι: «ολίγο μετά την γέννησή του στη Κυλλήνη της Αρκαδίας, υπερπηδά το σπήλαιο που τον έφερε στο κόσμο η Μαία,( η μεγαλύτερη των Πλειάδων νυμφών, κόρη του Άτλαντα), και πηγαίνει στα βουνά της Πιερίας για να πάρει απ’ τον Απόλλωνα τις δαμάλεις.» Ένας παρόμοιος μύθος βρίσκεται και στην Ινδική θρησκεία, όπου στις Βέδες (Ιερή σειρά βιβλίων των Ινδών), το ποίμνιο με τις δαμάλεις του Ίνδρα, κλάπηκαν απ’ τον Βαλά. Ένας αυθεντικά μυστηριακός μύθος που έως τις ημέρες μας δεν έχει αποκαλυφθεί. Υποθέσεις πολλές, μα καμία όμως που να δείξει τον ακριβή ορισμό.

Το πρώτο επίθετο που συναντάμε εκείνα τα προϊστορικά χρόνια για τον Ερμή και στα πρώτα ομηρικά κείμενα (Ιλιάδα), είναι το: «Αργειφάντου», που σημαίνει τον εμφαίνοντα το λαμπρός φως (Άργος). Στους ομηρικούς ύμνους, παρουσιάζεται και σαν εφευρέτης του μουσικού οργάνου, της λύρας. Αξιοπρόσεκτο υπάρχει ακόμη, ότι ο Ερμής είναι εκείνος που σχετίζεται με την αρχή των θυσιών. Μάλιστα ο Όμηρος μας υμνεί: «Πως μπροστά στην αναμμένη φωτιά οδηγεί δύο δαμάλεις που τις ανατρέπει και τις σφάζει, διαχωρίζει και ψήνει τις σάρκες σε δώδεκα μερίδες προορισμένες για τους δώδεκα θεούς». Απ’ τους Μυκηναϊκούς χρόνους, θα πρέπει να λατρευόταν και σαν ψυχοπομπός κρατώντας χρυσή ράβδο και να υπαγόταν στις χθόνιες των μυστηρίων θεότητες. Ο Όμηρος πάλι μας λέει γι αυτό:

«Ερμής δε ψυχάς Κυλλήνιος εξεκαλείτο
Ανδρών μνηστήρων, έχε δε ράβδον χερσίν….
Ήϊσα αίψα δ’ ίκοντο κατ’ ασφοδελόν λειμώνα,
Ένθα τε ναίουσι ψυχαί, είδωλα καμόντων». (Ιλιά. Ε, 695)
Είναι σίγουρα μια μεγάλη μυστηριακή θεότητα για την προϊστορία και την ιστορία της αρχαίας Ελλάδας. Στα μυστήρια δε της Ελευσίνας και της Σαμοθράκης είναι ο εραστής της Περσεφόνης και της Εκάτης παράλληλα. Ο Ερμής συνοδεύει την Περσεφόνη καθώς εξέρχεται απ’ τον Άδη. Στην αρχαία Ελλάδα λατρεύετε και σαν «αγοραίος» γιατί απέδιδαν σε τούτον της εφευρέσεις των μέτρων, των σταθμών, των ζυγών και ότι αφορούσε γενικά το εμπόριο. Συνήθως οι κλασικοί καλλιτέχνες του μαρμάρου, τον παριστάνουν σε διάφορους τύπους με τον αμνό (κριάρι) ως αχώριστο σύντροφό του. Ο Ονάτας παριστά το άγαλμά του με τον αμνό στον ώμο. Μια απεικόνιση που αργότερα υιοθετήθηκε κι απ’ τους χριστιανούς για τον Ιησού. Ο Παυσανίας για το μυστηριακό χαρακτήρα του Ερμή γράφει: «Ορθά ων είχε τα αιδοία τ’αγάλματα του Ερμέω Αθηναίοι πρώτοι Ελλήνων μαθόντες παρά Πελασγών εποιήσαντο οι δε Πελασγοί ιρόν τινα λόγον αυτού έλεξαν, τα εν τοίσι εν Σαμοθράκη μυστηρίοισι δεδήλωται». (Β. 3, 4.)

Και στα χρόνια, περίπου, της Αθηναϊκής δημοκρατίας οι φιλόσοφοι δειλά-δειλά, αρχίζουν να παρουσιάζουν σε κοινή πορείας ταύτισης Ερμή-Θωθ (Φιληβ. 23.) Έτσι οι δύο αυτές θεότητες παραμένουν έως τις ημέρες μας να είναι ταυτόσημες. Στα πρώτα όμως χριστιανικά χρόνια, εισήχθη απ’ την Kabalah (Ιερό κείμενο των Εβραίων), στην ίδια πνευματική ταυτότητα και τρίτο πρόσωπο απ’ τους νεοπλατωνικούς, το πρόσωπο του Αβραάμ, ή όπως κανονικά ονομάζετε: Ιμπραχήμ –φανερή βέβαια η παραφορά του ονόματος «Ερμής»-.

Η Kabalah αποκαλύπτει τις γενικές μυστηριακές, κοσμογονικές και φιλοσοφικές γραμμές του εβραϊκού θρησκευτικού πιστεύω που δεν ξεχωρίζει σε βασικά σημεία από εκείνη τη σοφία του Έλληνα Ερμή. Μια θρησκευτική αλήθεια που είναι ακόμα παρμένη απ’ το «σμαραγδένιο πίναξ». Ο Ιωάννης Στοβαίος, εργάστηκε πάρα πολύ με τον σμαραγδένιο πίνακα του Τρισμέγιστου, σε αποσπάσματα του τετράτομου βιβλίου του που είχε τον τίτλο «Ανθολογία», και που άφησε στο γιό του Σεπτίμιο έχει αναλύσει με τις γνώσεις της εποχής του το μεγαλύτερο μέρος της σοφίας του Ερμή. Εκεί βρίσκονται 17 κεφάλαια, τέσσερεις διάλογοι και είκοσι δύο διδαχές που πραγματεύονται την αρχαία σοφία του σμαραγδένιου πίνακα. Μεταγενέστεροι κατά πολύ είναι «οι σμαράγδινοι πίνακες του Θωθ».

Όπου στις αρχές του περασμένου αιώνα ο Dr. A.S. Releigh, ένας εκ των πρώτων, τότε της Ερμητικής Αδελφότητας. Έγραψε σειρές μαθημάτων εσωτερικής φιλοσοφίας προς χρήση των μαθητών του και έτσι δημιουργήθηκε το βιβλίο «ΟΙ ΣΜΑΡΑΓΔΙΝΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΟΥ ΘΩΘ». Οι σμαράγδινοι πίνακες και το βιβλίο αυτό, που δεν αναφέρει ιστορικές πηγές παρά ελάχιστα ονόματα, μπορεί να μην έχει σημαντική αξία για τον μελετητή της ιστορίας, ενώ αντίθετα όμως, διαθέτει μεγάλη έρευνα για τον μυστικιστή, των αναζητητή. Θα πρέπει εδώ να επισημάνω, ότι ο Dr. Releigh μπορεί να μην αποκαλύπτει ιστορικά στοιχεία, δηλαδή από πού άντλησε τις πληροφορίες του, μα ετούτο δεν σημαίνει πως είναι αναληθείς, διότι παλαιότερα από εκείνον η Έλενα Μλαβάτσκυ και ο Συρέ παρουσίασαν παρόμοιες αναφορές με Ατλάντιο τον Ερμή και σπρώχνοντας την ιστορικότητά του 35.000 χρόνια πίσω.

Για τον Ερμή τον Τρισμέγιστο ίσως να μην μάθουμε ποτέ όλη την αλήθεια, πέρα απ’ τον σωζόμενο χάρη του Ιωάννη Στοβαίου «σμαραγδένιο πίνακα». Έχουν περάσει σίγουρα χιλιάδες χρόνια που οι αληθινές γνώσεις του κινιόντουσαν σε μυητικούς τόπους λατρείας και μέσα σε πλήρη μυστικότητα.

Πάρα πολλά τα κείμενα που έχουν γραφτεί, αλλά πια είναι η πραγματικότητα;
Στην εικοστή πρώτη διδαχή (Στοβαίος 1, 41, 11) διαβάζουμε:
Εδαφ. 1)Το προϋπάρχον ον υπερέχει από όλα τα όντα του σύμπαντος. Είναι το πρωταρχικό ον, χάρη στο οποίον η ουσιότητα η καθολική λεγόμενη νοείται ως κοινό κτήμα των όντως όντων και των όντων που νοούντε καθ’ εαυτόν. Τα ενάντια ως προς αυτά όντα που υπάρχουν και αυτά καθ’ εαυτά, είναι η φύση που είναι ουσία αισθητή και που περιέχει στο είναι της όλα τα αισθήματα. Ανάμεσα στα αισθήματα βρίσκονται οι νοηματικοί και οι αισθητοί θεοί, οι μεν μετέχοντες των νοητών όντων οι δε των δοξαστών που επικοινωνούν με τους νοηματικούς θεούς.
Εδαφ. 2.) Οι δοξασίες είναι εικόνες νοημάτων, όπως ο ήλιος είναι η εικόνα του επουράνιου θεού Δημιουργού. Και όπως ο δημιουργός δημιούργησε τα πάντα στο σύμπαν και ο ήλιος δημιουργεί τα ζώα, γεννά τα φυτά και πρυτανεύει στα πνευματικά στις πνοές.

Ήταν ένας παλαιότατος των Ελλήνων θεός και πολλά τα κύρια ονόματα του απ’ την πανάρχαια εποχή, Ερμείας, Ερμάος, Ερμάς, και, με τα πιο πολλά επίθετα απ’ όποιον άλλον θεό. Ταμίας των νεκρών, άγγελος κήρυκας θεών, μαθηματικός, λόγιος, πολύτροπος, δόλιος, έφηβος, εναγώνιος, κήρυξ, κάρτιστος και δεκάδες άλλα. Η καθολική λατρεία του σε όλο των ελληνικό κόσμο δηλώνει καθαρά την αρχαιότατη, την προϋπάρχουσα και προϊστορική ελληνική προέλευση του θεού. Ο Ηρόδοτος μας αναφέρει την πελασγική καταγωγή του. Αντίθετα ο Όμηρος (περί τα 300 χρόνια προγενέστερος του Ηρόδοτου), με τα ποιητικά άσματα, που λογικά είναι οι αρχαιότερες αναφορές στη προϊστορία των Ελλήνων, κάνει σαφές την Μυκηναϊκή καταγωγή και προέλευση του Ερμή. Και οι δύο τους όμως, ιστορούν την γέννησή του στο σπήλαιο της Κυλλήνης με πρώτο έμβλημα το φαλλικό άγαλμα όπου τιμούσαν οι αρχαίοι εκεί. Το φαλλικό σύμβολο, (την αργότερα γνωστή στήλη του Ερμή), την είχαν στημένη στην αρχή των περισσότερων πανάρχαιων ελληνικών δρόμων, όπου τη συναντούμε και σε Αιγυπτιακούς αρχαίους δρόμους σαν ένδειξη καλοτυχίας. Ο Θουκυδίδης γράφει: «Εις τας διαιρέσεις των οδών, και τας τριόδους των πόλεων υψούντο λίθινοι κίονες, εφ’ ων τρεις ή τέσσαρες κεφαλαί του Ερμού…απέλαυον δε μέγαν σεβασμόν.»
Ο φαλλός είναι προαιώνιο σύμβολο της γονιμότητας, απαντάτε στις αρχαίες φυσιολατρικές θρησκείες. Ορίζει βασικά την γεωργία και την κτηνοτροφία, κι είναι αυτά τα πρώτα ανταλλάξιμα προϊόντα που έκαναν οι άνθρωποι σαν σε μορφή εμπορείου, και λάτρεψαν τον Ερμή. Είναι μάλιστα ο Έλληνας θεός Ερμής που μεταδίδει τη φιλοσοφία, τη θεοσοφία, την τέχνη της μουσικής, τη τέχνη της γραφής, τη τέχνη του λόγου, την τέχνη του νόμου, την αγροτική παραγωγή, το εμπόριο. Είναι ο ερμηνευτής των πάντων ονείρων και υλικών καταστάσεων, γι αυτό και η λέξη ερμηνεία γεννάτε απ’ το όνομά του. Πριν τον 6ο αιώνα π.Χ. εμφανίζεται στις ανάγλυφες απεικονίσεις, στη ζωγραφική των αγγείων ως γενειοφόρος (πωγωνοφόρος), μετέπειτα παρουσιάζεται ως αγένειος νεανίας, καθώς στη κλασική Ελλάδα πρωτοπαρουσιάζεται η “πρώιμη” αλχημία (αλχημεία) στα φιλοσοφικά έργα.

Μεταξύ των έργων των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων περιλαμβανόταν πάντοτε και μία πραγματεία περί Αρχής Μίας ή της Θεογονίας. Ήταν μια προσπάθεια εξήγησης του κόσμου και κατανόησης της Αρχής Μίας, του αρχικού στοιχείου από το οποίο προέρχονται τα πάντα. Αυτή η Αρχή Μία έγινε Αρχημία και κατέληξε στον όρο Αλχημεία. Oι Έλληνες φιλόσοφοι ασχολήθηκαν με το θέμα από πολύ νωρίς – την άποψη των κλασικών χρόνων μας δίνει ο Πλάτων, ο παλαιότερος σχολιαστής των προσωκρατικών. Στον Φαίδωνα (96 κ.ε.) μας προσφέρει μια σύντομη, αλλά χρήσιμη επισκόπηση των φιλοσοφικών ανησυχιών του 5ου π.Χ. αιώνα, ενώ στον Τίμαιο μας παρέχει ένα πλήρες έργο αλχημίας.

Επί των χρόνων των Πτολεμαίων (σειρά δυναστείας Ελλήνων βασιλιάδων στην Αίγυπτο 305-30 π.Χ.), άκμασε κι η ελληνική μυστικιστική αυτή αλχημιστική φιλοσοφία, με πρώτον τον Ερμή-Θωθ. Στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία εισέρχεται πάλι μέσω της νεοπλατωνικής φιλοσοφίας αποκτώντας την αλλαγή του ονόματος σε sors Mercurii (Ερμού κλήρος) απ’ την παραφορά του «Μέρος Ερμή», δηλαδή, εκείνη την καλύτερη μερίδα που έκαναν σπονδή οι αρχαίοι Έλληνες στον Ερμή για την όποια απρόσμενη επιτυχία είχαν σε διάφορες φάσεις της ζωής τους, ειδικότερα στο εμπόριο.

Στη μυστικιστική φιλοσοφία (Ερμητισμός), συνεχιστής φαίνεται ο Ζώσιμος απ’ την Πανόπολη (350-420 μ.Χ.), οι Άραβες και έως τον Στέφανο (7ος αιώνας μ.Χ.). Οι μεγάλοι τούτοι αλχημιστές, του αφιερώνουν το μέγα έργο της λευκάνσεως, εκείνη την ύλη που αλλιώς λέγεται και υδράργυρος. Είναι άγνωστο στον σημερινό ιστορικό εάν μετεπήδησε η εσωτερική θεοσοφία των αρχαιότατων ελληνικών μυστηρίων στους Αλχημιστές και πότε ακριβώς έγινε τούτο. Γνωρίζουμε όμως, πως οι Αλχημιστές, μύστες απέδιδαν στο γιό του Κρόνου Ερμή, το σημαντικότερο φυλακτό τους που το ονόμαζαν «τέλεσμα του Ερμεία», που τους καθιστούσε με τον καιρό νοήμονες και ερμηνευτές της συναφούς με τη Ερμειακή φιλοσοφία, την επιστήμη της φύσεως. Εάν έπιναν εκ του ποτού που εμβάπτιζαν το τέλεσμα (γράφει ο Ιππόλυτος), θα αναγνώριζαν το μυστήριο όλων των μυστηρίων που ήταν η ιδιότητα του Ερμή σαν του υλικού δημιουργού και αυτή κρυβόταν στα αρχαία Μυστήρια. Ο Ειρηναίος Φιλαλήθης ( είναι το ψευδώνυμο που χρησιμοποιεί ο George Starkey), ένας εκ των μεγαλυτέρων αλχημιστών του 17ου μ. Χ. αιώνα, και που εκδίδει σημαντικά αλχημιστικά βιβλία, μεταφέρει στην Αμερική τον Ερμητισμό. Είναι η μόνη χώρα που στην προϊστορία της δεν υπήρξε η μονοθεϊστική λατρεία στη θρησκεία των ιθαγενών. Δεν θα πρέπει να εισχωρήσουμε σε υποθέσεις (για το πότε η ήπειρος της Αμερικής χωρίστηκε, πότε η Ατλαντίδα βυθίστηκε, εάν και ποτέ υπήρχε, και γιατί δεν μετέφεραν τη μονοθεϊστική γνώση του παλαιότατου θεού Ερμή οι πρώτοι ιθαγενείς άποικοι), τούτο θα το κάνουν σίγουρα οι μελετητές του μέλλοντος, διότι τα σημερινά ιστορικά στοιχεία είναι σαφώς ανεπαρκή.

Συνέχεια εδω